Căng thẳng leo thang giữa Trung Quốc và Nhật Bản đang ảnh hưởng đến ngành công nghiệp Kpop của Hàn Quốc, các sự kiện gần đây liên quan đến các nhóm nhạc có ca sĩ người Nhật Bản đều bị hủy bỏ.
Các sự kiện Kpop tại Trung Quốc bị gián đoạn
Tờ Yonhap cho hay những bất ổn chính trị đang ảnh hưởng tới hoạt động của Kpop tại Trung Quốc, đặc biệt với các nhóm có thành viên mang quốc tịch Nhật Bản. Một số sự kiện gần đây đã bị hủy hoặc phải thay đổi đội hình khi tổ chức tại thị trường này.
Cụ thể, nhóm nhạc nữ Le Sserafim đã hủy buổi ký tặng người hâm mộ cho đĩa đơn Spaghetti, vốn dự kiến diễn ra vào Chủ nhật (14/12) tại Thượng Hải. Đơn vị tổ chức cho biết quyết định này xuất phát từ một “yếu tố không thể kiểm soát”, song không nêu rõ nguyên nhân cụ thể.\
Giới quan sát trong ngành nhận định căng thẳng giữa Trung Quốc – Nhật Bản kéo dài nhiều khả năng là yếu tố then chốt, bởi trong đội hình 5 thành viên của Le Sserafim có Sakura và Kazuha là người Nhật.
Tình trạng tương tự cũng xảy ra với nhóm nhạc nam Close Your Eyes. Trong buổi gặp gỡ người hâm mộ (fan meeting) tại Hàng Châu ngày 6/12, thành viên người Nhật Kenshin đã không tham gia chương trình.
Buổi gặp gỡ người hâm mộ của các thực tập sinh thuộc công ty Incode Entertainment, dự kiến diễn ra tại Thượng Hải, cũng bất ngờ bị hủy ngay trong ngày tổ chức. Sự kiện này ban đầu có sự góp mặt của Masato và Sen – hai thí sinh người Nhật Bản của chương trình tuyển chọn Boys II Planet (Mnet) – cùng với các thực tập sinh Trung Quốc Sun Jiayang và Peng Jinwei.
Phía công ty tiếp tục viện dẫn lý do “bất khả kháng”, cho biết: “Một tình huống bất khả kháng nghiêm trọng và đột ngột đã xảy ra vào rạng sáng ngày diễn ra sự kiện, khiến việc tổ chức trở nên không thể. Dù đã tìm mọi phương án thay thế, chúng tôi vẫn buộc phải hủy toàn bộ chương trình”.
Chuỗi gián đoạn liên tiếp nhắm vào những đội hình có thành viên người Nhật đã làm dấy lên mối lo ngại trong ngành Kpop. Đây vốn là lĩnh vực quen thuộc với các nhóm nhạc đa quốc tịch, trong đó thành viên người Nhật chiếm tỷ lệ không nhỏ.
“Mọi thứ từng cho thấy lệnh hạn chế làn sóng Hàn Quốc tại Trung Quốc đang dần được nới lỏng, nhưng giờ đây có vẻ như một lệnh cấm mới đối với sự kết hợp văn hóa Hàn Quốc – Nhật Bản đang manh nha hình thành”, một nguồn tin trong ngành nhận định.
Lo ngại về đợt siết chặt giao lưu văn hóa
Theo thống kê không chính thức hồi tháng 11, ít nhất 20 concert, fan meeting của nghệ sĩ Nhật Bản tại các thành phố lớn ở Trung Quốc đã bị hủy hoặc hoãn kể.
Điều này làm dấy lên nỗi lo trong cộng đồng người tiêu dùng văn hóa đại chúng Nhật Bản tại Trung Quốc. Họ lo sợ nội dung yêu thích sẽ bị hạn chế, thậm chí đối mặt với lệnh cấm toàn diện tương tự lệnh cấm làn sóng Hallyu được áp dụng từ năm 2016, sau khi Hàn Quốc triển khai hệ thống phòng thủ tên lửa THAAD.
Kể từ đó, phần lớn phim truyền hình và điện ảnh Hàn Quốc không thể vượt qua khâu kiểm duyệt để phát sóng trên truyền hình hay rạp chiếu Trung Quốc. Các ca sĩ, nghệ sĩ Hàn Quốc cũng gần như không thể tổ chức những buổi hòa nhạc quy mô lớn tại đây.
Nền kinh tế này mang lại cơ hội mới cho các thương hiệu và trung tâm thương mại truyền thống, khi các sản phẩm ACG như huy hiệu, standee acrylic hay thẻ sưu tầm ngày càng được ưa chuộng. Theo iiMedia Research, quy mô thị trường vật phẩm tại Trung Quốc đạt 168,9 tỷ NDT (23,8 tỷ USD) trong năm 2024, tăng 40,6% so với năm 2023 và dự kiến vượt 300 tỷ NDT vào năm 2029.
Lester – chuyên gia trong lĩnh vực văn hóa tại tỉnh Quảng Đông lo ngại hơn về những hệ quả lâu dài từ làn sóng hủy diễn đột ngột. “Những gián đoạn bất ngờ như vậy sẽ khiến nhiều nghệ sĩ Nhật Bản e dè hơn khi hợp tác với Trung Quốc trong tương lai, trong khi giao lưu song phương lại cực kỳ nhạy cảm trước các biến động địa chính trị”, anh nhận định.
Theo Lester, giao lưu văn hóa là phương tiện quan trọng để tăng cường sự thấu hiểu, nhưng chỉ có thể tồn tại khi còn đủ không gian cho nó phát triển. Không gian ấy hiện đang dần thu hẹp.
Các chuyên gia nghiên cứu quan hệ Trung – Nhật cũng đưa ra đánh giá thận trọng, cho rằng triển vọng chung đang kém lạc quan hơn và khả năng xuất hiện các biện pháp hạn chế trong ngắn hạn là rất lớn.